FİZYOLOJİ GİRİŞ VE KAN FİZYOLOJİSİ

Fizyoloji konuma hoşgeldiniz :) Artık fizyolojiyede bir başlangıç yapıyoruz. Yine önemli yerlerden elimden geldiği kadar tekrar niteliği maksadıyla paylaşacağım 

FİZYOLOJİ

• İç ortamın değişmez tutulması (Homeostasis)

KANIN BİLEŞİMİ

Serum: Kan vücut dışına alınır ve pıhtılaştırılsa jelatine benzer bir kitleye dönüşür ve pıhtının büzüşmesiyle, serum adı verilen sıvı dışarı çıkar. Serum plazmaya benzer fakat fibrinojen ve diğer pıhtılaşma faktörlerini içermez.

Plazma: Kanın içerisine pıhtılaşmayı engelleyen bir madde (antikoagülan) katılırsa, hücreler ağır oldukları için çöker ve böylece üstte plazma elde edilir.

Sıvı kısmında 2 sinden biri bulunur

Plazma Kısım İçeriği (%55)

• % 91-92 su
• % 7 plazma proteinleri (albumin,fibrinojen,immunoglobulin)
• %2 diğer maddeler

Kanın Hücresel Element İçeriği (%45)

• Eritrosit (%41), Lökosit ve Trombosit (%4)

Plazma Proteinlerinin İşlevleri:

Kanın akışkanlığını ayarlayarak normal kan basıncının korunmasına yardım etmek

Alyuvarların süspansiyon (kan içinde asılı durma) stabilitesini etkilemek

Kan pH’sının değişmez tutulması

Plazmada solüsyon içinde tutulan karbonhidratların, lipitlerin ve diğer maddelerin çözünebilirliğini etkilemek

Besin maddeleri (kalsiyum, fosfor, demir, bakır, lipitler, yağda çözünen vitaminler, amino asitler), hormonlar (tiroksin, steroidler),kolesterol, serbestyağ asitleri, safra asitleri, bilirubinve birçok ilacın(örneğin penisilin, sulfonamidler, streptomisin, barbitüratlar) taşınması

Albumin= Hücre yapım ve onarımdan sorumludur

KAN İLE İLGİLİ UFAK BİLGİLER

• Kan pH sı 7.4 tür
• Hematopoesis: Kan hücrelerinin yapımına denir
• Hematokrit: Kan Hücreleri Hacminin/Kan Hacmine Oranı
• Polisitemi: Eritrosit sayısının artışıdır
• Alyuvarların görevi: Akciğerden alınan O2’yi dokulara götürmek. Antijenlerle kan grubunu belirtir. Kanın alkali reaksiyonunu değişmez tutar.
• Akyuvarların görevi: Yağ emilimine yardım etmek ve yabancı proteinleri parçalayarak organizmanın bileşimini korumak

BİYOKİMYA GİRİŞ VE KARBONHİDRATLAR

Biyokimya kısmına hoşgeldiniz arkadaşlar :) An itibariyle biyokimya ile ilgili paylaşımına başlıyorum. Bildiğiniz üzere Biyokimya 1 ve 2 olarak 2 kısımdan oluşan bir ders. Ancak ben yüzeysel ve önemli yerlerin üzerine düşüp özetle "tekrar" niteliğinde olacağı için örneğin karbonhidrat konusu için bu konuda karbonhidratların biyokimya hem 1 in hem 2 nin konuları yer alacak. Metabolizma kısmı hani glikoz 6-fosfattan şu bu olur gibi konulara pek detaylı girmeyeceğim. Tus için hazırlanmadığınız müddetçe pek işimize yaramayacak. Ben bu metabolizmalardaki temel verilmek istenen bilgiyi paylaşacağım. Ne oluşur? nerede oluşur? neden olur? nereye gider? gibisinden. Umarım faydası olur başlayalım :)

BİYOKİMYA

Biyokimya: Yunanca “canlı” anlamındaki “bios” sözcüğünden köken alır ve “canlı kimyası” anlamına gelir.

•Biyokimya canlı varlıkların yapı, işlev ve canlılık olaylarını biyomoleküller düzeyinde inceler







Biyofiziksel Reaksiyonlar Hakkında Ufak Bilgiler

• Kolloidler: Zardan  geçemeyenlerdir. 
• Tonisite: Çözünmüş moleküllerin ozmotik güç oluşturma yeteneğidir
• Filtrasyon: Suyun ve suda çözünmüş moleküllerin yüksek hidrostatik basınca sahip ortamdan düşük hidrostatik basınca sahip bir ortama doğru hareketidir
• Ozmotik basınç molekül büyüklüğüne değil, molekül sayısına bağlıdır.
• Diyaliz: Çoğu zarlar tam anlamıyla yarı geçirgen değildir. Ve sudan başka basit molekülleri veya iyonları da geçirirler.Bu sebeple daha küçük basit moleküllerin bir membrandan geçmesine müsaade etmek için bunları daha büyük kompleks moleküllerden ayırmak için diyaliz yapılır. Protein ve tuz içeren bir çözeltiden tuzun ayrılması sonucu küçük basit moleküllerin içeri girmesi diyalize güzel bir örnektir.Diyalizde yön çok yoğundan az yoğuna doğrudur.

• İzotonik Çözelti: Hücre içindeki yoğunluk ile hücre dışı ortamdaki yoğunluk denktir. İzotonik çözeltiler FTS olarak dehidrasyonlarda elektrolit kaynağı olarak verilir.
• Hipertonik Çözelti: Yoğunluğu hücrenin yoğunluğundan daha fazla olan ortama “hipertonik ortam” denir. Hipertonik ortamda; Madde fazla, su azdır.
• Hipotonik Çözelti: Yoğunluğu hücre yoğunluğundan az olan ortama “hipotonik ortam” denir. Hipotonik ortamda; Madde az, su fazladır. 

KARBONHİDRATLAR

Makromoleküllerin 4 büyük grubu: karbonhidratlar, lipidler, proteinler ve nükleik asitler.

POLİSAKKARİTLER

Glikojen: Hayvanların depo polisakkaritidir

Kitin: Arthropodlar ve mantarlar selülozun değişik şeklidir.C H O nun yanında N(Azot içeren) bileşiktir.

Nişasta: Bitkilerde depo polisakkariddir

Selüloz: Dünyada en çok bulunan organik bileşik; yapısal polisakkarid . Bitki hücre duvarında yoğundur

Chitin:Kitin

Glycogen:Glikojen

Cellulose:Selüloz

Starch: Nişasta

Monosakkaritler:

• 3C'lu Gliseraldehit
• 5C'lu Riboz ve Deoksiriboz
• 6C'lu Glikoz,Galaktoz ve Fruktoz

Disakkaritler:(2 monosakkarit= 1 disakkarit) (MLS) diye kodla :)

• Maltoz(Arpa Şekeri): Glikoz+Glikoz=Maltoz Tatlılık derecesi 32.5
• Laktoz(Süt Şekeri): Glikoz+Galaktoz=Laktoz Tatlılık derecesi 16
• Sükroz(Çay Şekeri): Glikoz+Fruktoz=Sükroz Tatlılık derecesi 100

Malt içeren biralardan aklınıza bira yapımında kullanılan "Arpa" dan "Maltoz" aklınıza oradan gelebilir :)

(S)ıcak Çaydanda "Sükroz" olarak aklınızda kalabilir :)

Bunlarda kendime ait şifrelemem diyelim :D

Karbonhidratların Tatlılık Dereceleri:

Heteropolisakkaritler
•Hyaluronik asit: Bağ doku temel maddesi
(D-glikuronik asit + NAGA)n
•Heparin: Kanın pıhtılaşmasını önler, karaciğer ve akciğerde yapılır

(D-glikozamin-SO4 + İduronik asit-SO4)n

ANATOMİ-I KEMİK BİLİMİ VE KEMİKLER

Evet bugün de Anatomi-I in ilk konusu olan kemiklere başlıyoruz. Bu konuda da olabildiğince gereksiz bilgiden kaçınıp genel tekrar niteliğinde önemli kısımlarla karşınızdayız :)

Kemik: Belirli bir biomekanik düzenle bir araya gelerek oluşturdukları iskelet, organizmanın çatısı desteği

konumundadır. Hemen her organ veya sistem ya doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak bu çatıya bağlanmıştır.

Kısacası kemikler dış yapı ve görünüş için temel oluşturur ve bazı hayati organların korunmasını sağlar.
Kaslara yapışma yüzeyi oluşturan kemikler; kas ve eklemler aracılığıyla vücudun hareketini sağlar.


Kıkırdak: tüm omurgalılarda bulunan , kollagen liflerden bir örgü içinde bulunan, protein hücreleri ve kondrositlerden oluşan bir çeşit bağ dokusu.

                                     


                                   KEMİK İÇERİĞİ

Organik Kısım(%30-40)                     İnorganik Kısım(%60-70)             

-Kollagen Lifler                                                  -Ca Fosfat

-Glikoprotein                                                      -Ca Karbonat

-Proteoglikan                                                      -Ca Fluorid

Kemiklerin Şekillerine Göre Sınıflandırılması

1- Yassı kemikler (ossa plana)- Ör: scapula

2-Kısa kemikler (ossa brevia)- Ör:ossa carpi, ossa tarsi

3- Uzun kemikler (ossa longa)- Ör: humerus, femur

Uzun bir kemiğin makroskobik yapısı

1- Periosteum: kemik zarı. Eklem oluşumuna katılır

2- Substantia compacta: tıkız doku. En sert ve dayanıklı yeri

3- Substantia spongiosa: sünger doku

4- Endosteum

BASİT ŞEKLİYLE

TERMİNOLOJİLER

Condylus: Lokma şeklinde olan

Trochlea: Makara şeklinde olan

Tuber: Tümsek, yumru şeklinde olan

Tuberculum: Tümsekcik, küçük çıkıntı

Crista: İbik şeklinde çıkıntı,dik ve sarp kenar

Spina: Diken, ucu sivri çıkıntı

Styloid: Kalem benzeri

Mastoid: Meme benzeri

Pterygoid: Kanadsı çıkıntı

Pecten: Tarak

Fossa: Çukur

Foramen: Delik

Sulcus: Oluk

İncisura: Kemik kenarındaki çentikler

Fissura: Kemik kenarındaki dar yarıklar

KAFA KEMİKLERİNİN KISIMLARI

VERTABRAE VE ÇEŞİTLERİ


1 ve 2.omur Atlas ve Axis

3-7 de dahil olmak üzere "Vertebrae Cervicales" boyun omurlarıdır.

Vertebrae Thoracicae (Sırt Omurları)

SAYILARI

Eq : 18

R: 13

C: 13

Su: 14 veya 15

Vertabrae Lumbales (Bel Omurları)

SAYILARI

At: 6

Merkep(Arap Atı): 5

R: 6

C: 7

Su: 6-7

Vertebrae Sacrales= Os Sacrum (Kuyruk Sokum Omurları)

SAYILARI

Eq. : 5,

Bo., cap.i : 5,

Ov : 4,

Car. : 3

Su.:4

Vertabrae Caudales=Coccygeae (Kuyruk Omurları)

SAYILARI

Eq: 17-20

Sığır: 18-21

Koyun: 16-22

Köpek 18-22

Domuz: 20-22

GENEL TASLAK OLARAK VERTEBRAE

Vertebrae Cervical(Boyun)>Vertabrae Thoracicae(Sırt)>Vertabrae Lumbales(Bel)>Os Sacrum(Kuyruk Sokumu)>Coccygea(Kuyruk)


Vertabrae Cervicalin 1.omuru "Atlas"  2.si "Axis" tir

TÜRLERE GÖRE ANATOMİK İSKELET YAPILARI

Equus (AT)

Carnivor (Köpek ve Kedi)

1-Köpek

2-Kedi

Ruminant (Sığır,Koyun,Keçi)

1-İnek

2-Koyun

3-Keçi

Domuz

Tavşan

Bir konumuzun daha sonuna geldik umarım yardımcı güzel bir kaynak olacaktır. Okuduğunuz için teşekkürler :)



Kaynakça:

Ankara üniversitesi veteriner fakültesi Osteologia I.pdf